Die doel van ’n voorkomende skorsing van ’n werknemer is hoofsaaklik om verdere risiko vir ’n werkgewer tydens die ondersoekperiode te verminder. Die omstandighede wat so ’n skorsing regverdig, verskil van geval tot geval. Redes vir ’n skorsing kan insluit dat die werknemer ’n ondersoek in gevaar kan stel; die welstand of veiligheid van ’n persoon in gevaar kan stel; met potensiële getuies kan inmeng; die werkgewer se naam in oneer kan bring deur sy teenwoordigheid of optrede; die potensiaal het om verdere dade van wangedrag te pleeg of onstabiliteit in die werkplek te veroorsaak.
Artikel 186(2)(2) van die Wet op Arbeidsverhoudinge definieer ’n “onbillike arbeidspraktyk” as enige onbillike handeling of versuim wat tussen ’n werkgewer en werknemer ontstaan wat onder meer die onbillike skorsing van ’n werknemer behels.
Dit volg dat die uitdaging van ’n skorsing ingevolge Artikel 186(2) van die WAV gewoonlik die regverdigheid van die skorsing teenstaan. Daar word aangevoer dat die skorsing aan die vereistes van beide substantiewe en prosedurele billikheid moet voldoen. In die aangeleentheid van Mogothle vs Premier van die Noordwes Provinsie en ’n ander (2009) 4 BLLR 331 (LC) is daar deur die Arbeidshof kennis geneem dat die skorsing van die werknemer, hangende ’n ondersoek na beweerde wangedrag, aan ’n arrestasie gelykstaande is. Dus moet daar ’n gegronde vrees by die werkgewer wees dat die werknemer met die ondersoek sal inmeng of ’n bedreiging van een of ander aard sal inhou.
Dit word van ’n werkgewer vereis om voort te gaan om ’n werknemer te besoldig terwyl hy voorkomend geskors is. In Sappi Forests (Pty) ltd v CCMA (2009) 3 BLLR 254 (LC) het die hof bevind dat voorkomende skorsing sonder besoldiging onbillik sou wees en verdere regspraak het selfs so ’n skorsing as ’n kontrakbreuk geklassifiseer (HOSPERSA V LUR vir Gesondheid GP, (2008)).
In die konstitusionele hofsaak van Long vs South African Breweries en andere, moes die hof besluit of daar ’n billikheidsvereiste van ’n voorskorsing-verhoor in die geval van ’n voorkomende skorsing is. In hierdie geval was dit mnr. Alan Long, die distriksbestuurder van SAB, se verantwoordelikheid om te verseker dat SAB se voertuigvloot aan alle wetlike vereistes in sy distrik moet voldoen. SAB se voertuigvloot het egter verval weens onpadwaardigheid en onhernude lisensies as gevolg van bedrieglike aktiwiteite. Ten spyte daarvan dat Long oor die vloot se probleme ingelig is, het SAB daarna bevind dat die probleme voortduur. Long is op voorkomende skorsing geplaas sonder ’n voorskorsing-verhoor en is ingelig dat hy vir pligsversuim en growwe nalatigheid ondersoek word.
Ná die skorsing en ’n dissiplinêre verhoor, is Long weens growwe pligsversuim, growwe nalatigheid en omdat hy die die maatskappy se naam in oneer gebring het, ontslaan.
Die Konstitusionele Hof het spesifiek bevind dat:
- Die skorsing van Long geregverdigd was. In hierdie geval, sodat ’n ondersoek kon plaasvind.
- Waar ’n skorsing voorkomend en nie bestraffend is nie, en die werknemer nie onbehoorlik benadeel word nie, is daar geen vereiste om die werknemer toe te laat om vertoë te rig nie en daarom was die werkgewer nie verplig om ’n voorskorsing-verhoor te hou nie.
Afsluiting:
’n Voorkomende skorsing is ’n kragtige hulpmiddel wat tot die werkgewer se beskikking is. Deur dit op te lê, tree die werkgewer eensydig op en dien dit as ’n aanduiding op moontlike dissiplinêre optrede.
Om die onbillike arbeidspraktyktoets, wat in Artikel 186(2)(2) gestel is, te slaag, moet die werkgewer steeds aan die belangrikste punte van billikheid voldoen. Die werkgewer moet bepaal of daar ’n billike rede vir die skorsing is en tweedens of dit die werknemer sal benadeel. Skorsing met besoldiging sal die benadeling, wat die werknemer in hierdie geval mag ly, verbeter. Laastens moet die skorsing nie vir ’n onredelike tydperk wees nie en die werkgewer moet die tydperk van skorsing kan regverdig.
Verwysingslys:
- Regspraak soos aangehaal
- Professional Development Webinar – Mr Tata Mokwayi
- South African Labour Guide Article: “Is pre-suspension hearings necessary for a precautionary suspension?” – J Van Wyk; C Roux. 13 March 2019
- Suspension – When and How – M.Cooper; 26 June 2019
OORSPRONKLIKE ENGELSE ARTIKEL GESKRYF DEUR LEE BROMFIELD
Lee Bromfield is die hoof uitvoerende beampte van FNB Life.
Hierdie is ‘n algemene inligtingstuk en moet gevolglik nie as regs- of ander professionele advies benut word nie. Geen aanspreeklikheid kan aanvaar word vir enige foute of weglatings of enige skade of verlies wat volg uit die gebruik van enige inligting hierin vervat nie. Kontak altyd u regsadviseur vir spesifieke en toegepaste advies.